Tìm lối đi cho vựa trái cây của miền Tây

Tìm đường đi cho sản phẩm trái cây của miền Tây cần phải có tầm nhìn dài hạn hơn. Đặc biệt, tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, khoảng 6.650 ha diện tích cây ăn trái bị ảnh hưởng bởi xâm nhập mặn. Vì thế càng cần phải tìm đường đi để phát triển bền vững hơn.

Sầu riêng trái vụ để thích ứng với hạn mặn được nhân rộng

Tại xã Hiệp Đức; mô hình sầu riêng của ông Mai Văn Ân sau hạn đang phát huy tốt tác dụng của mình. Đây là mô hình sản xuất sầu riêng “trái mùa nghịch vụ” .Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã đánh giá rất cao mô hình của ông Âu trong chuyến khảo sát mô hình chuyển đổi sản xuất nông nghiệp tại Cai Lậy ngày 23/9 vừa qua. Mô hình vừa phát huy được hiệu quả cao do trái vụ nên được giá; lại vừa không bị ảnh hưởng của xâm nhập mặn.

Từ những mô hình hiệu quả như vậy; Thủ tướng cho rằng đây là hướng đi cần thiết và xem xét chuyển đổi vụ mùa thích hợp. Nên nhân rộng mô hình của ông Âu ra các hộ gia đình khác. Với khoảng 10.000 ha trồng cây sầu riêng; huyện Cai Lậy được ghi nhận là địa phương có diện tích trồng sầu riêng hàng đầu cả nước. Tuy nhiên; trước đợt xâm nhập mặn vừa qua; người nông dân ở đây có băn khoăn là họ có nên tiếp tục gắn bó với cây sầu riêng hay không?

Một nông dân ở đây cho biết; do lâu nay đã gắn bó với cây trồng này và cho mang lại nguồn thu nhập cao nên sẽ tiếp tục phục hồi vườn sầu riêng sau khi bị suy kiệt vì hạn mặn và sẽ tìm hiểu về mô hình “trái mùa nghịch vụ”.

Tìm lợi thế trong mối nguy

Trong vấn đề xâm nhập mặn; theo chuyên gia Lê Anh Tuấn (Viện Nghiên cứu Biến đổi khí hậu – Đại học Cần Thơ) thì với tình trạng đất phèn; nước phèn đã chiếm khoảng 1,6 triệu ha ở ĐBSCL là một thách thức cho canh tác nông nghiệp; làm cho diện tích trồng cây ăn trái trong vùng bị thu hẹp. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để mở đường thoát cho “vựa trái cây” của cả nước thoát khỏi tình trạng này.

Cần nhắc lại; khi làm việc với các địa phương ở ĐBSCL chịu ảnh hưởng bởi xâm nhập mặn; Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có lưu ý là “phải có quy hoạch tổng thể vùng ĐBSCL để có tầm nhìn dài hạn hơn chứ không phải nóng đâu phủi đó; đối phó từng năm”.

Trong vấn đề của ngành hàng trái cây ĐBSCL; PGS.TS. Nguyễn Minh Châu, nguyên Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam; cho rằng với điều kiện khí hậu của ĐBSCL và kinh nghiệm sản xuất của nông dân ĐBSCL thì họ có thể làm quanh năm.

Mô hình “trái mùa nghịch vụ”

Nhật chỉ cho trái từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau. Chôm chôm và sầu riêng ở đây có thể cho trái vào mùa khô tháng 12; 1; 2 cũng là một độc đáo.

Hay như xoài cát Hòa Lộc, trước đây chỉ cho trái vào tháng 4-6 là hết; bây giờ hầu như có quanh năm. Đây là những ưu thế của trái cây ĐBSCL mà ngay cả miền Đông Nam Bộ cũng không có được. Nhờ vậy, trái chôm chôm ĐBSCL đã có đóng góp vào việc xuất khẩu, cạnh tranh với trái cây nhiệt đới Thái Lan và ở thị trường Mỹ.

Theo ông Châu, bên Úc, từ học hỏi kinh nghiệm trồng xoài ở ĐBSCL, nông dân Việt Nam tại Úc đã cho trái xoài chín trước 2 tháng so với nông dân Úc cùng điều kiện. Nhờ vậy, từ những người khó khăn lúc mới qua, đến nay, rất nhiều nông dân Việt Nam tại Úc đã thu hoạch cả triệu USD mỗi năm nhờ bán xoài sớm.

Nêu ra vài ví dụ để thấy, từ mô hình sầu riêng “trái mùa nghịch vụ” cho đến việc các loại trái cây khác có thể cho ra trái quanh năm là một lợi thế. Giới chuyên gia nhấn mạnh tầm nhìn dài hạn và bức xúc trước mắt cho một ngành hàng trái cây ở ĐBSCL là rất cần phát triển an toàn, trù phú và bền vững trước tác động xấu của biến đổi khí hậu đang đòi hỏi phải thực hiện tái cấu trúc theo hướng phát triển bền vững hơn.

Trích dẫn từ Doanh nghiệp Việt Nam

NĐ